Η παρέμβαση, θέσεις και προτάσεις της Ο.Μ.Μ.Α. για το σχέδιο νόμου του ΥπΕΣ που αφορά τα κατοικίδια ζώα συντροφιάς, όπως κατατέθηκαν στο ελληνικό κοινοβούλιο

Ανάγνωση σε: 6 λεπτά

“Κυρίες, Κύριοι

Υπάρχει μία τεράστια παράλειψη στο παρόν νομοσχέδιο, η οποία δυστυχώς διαιωνίζει την αδιαφορία του ελληνικού κράτους από καταβολής του, για εκείνην ακριβώς την κατηγορία κατοικίδιων ζώων προς τα οποία κάθε κοινωνία έχει ειλημμένη συνταγματική και αυξημένη εθνική υποχρέωση: αγνοείται παντελώς η ύπαρξη γηγενών ειδών σκύλου! Οι ελληνικές φυλές σκύλων είναι όλες ανεξαιρέτως απειλούμενες, πολύ κάτω από τα ελάχιστα όρια βιώσιμων πληθυσμών. Και όμως, όσον αφορά την πολιτεία, είναι σα να μην υπάρχουν!

Οι χωρίς διάκριση στειρώσεις των ελληνικών σκύλων “του χωριού” – στους οποίους ανήκει η πλειοψηφία των αυτοχθόνων ελληνικών φυλών – δεν αποτελεί φιλόστοργη φιλοζωική πράξη, αλλά, αντίθετα, θανατική καταδίκη γι’ αυτές: οι κρίσιμα και καθημερινά αποδεκατιζόμενοι πληθυσμοί τους υφίστανται έτσι πραγματική γενοκτονία και οδηγούνται με ταχύτατους ρυθμούς σε ολοκληρωτική εξάλειψη.

Ενώ υπάρχουν για το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ελληνικές φυλές αιγών, αλόγων, βοοειδών, προβάτων, χοίρων, οι ελληνικοί σκύλοι, από τους οποίους απόλυτα εξαρτάται η επιβίωση αυτών των ζώων, η προστασία των ποιμνίων από φυσικούς εχθρούς και επομένως η εξασφάλιση του βιοπορισμού των ποιμένων και κτηνοτρόφων και μεγάλο τμήμα της οικονομίας, απουσιάζουν παντελώς από την σκέψη και την πρόβλεψη της ελληνικής νομοθεσίας!

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πανάρχαια ελληνική φυλή των Αλωπεκίδων: αναφέρονται από τον Αριστοτέλη, τον Αριστοφάνη, τον Ξενοφώντα. Μεταξύ 2005 & 2013 απετέλεσαν αντικείμενο πανεπιστημιακής μελέτης που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και πήρε μεγάλη δημοσιότητα στον τύπο. Η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας & Διάσωσης των Αυτοχθόνων Φυλών Αγροτικών & Οικόσιτων Ζωών “Αμάλθεια”, εκπρόσωπος στην Ελλάδα του Πανευρωπαϊκού Δικτύου για τα Αυτόχθονα είδη Ζώων, παρακολουθεί τις Αλωπεκίδες στην Ελλάδα από ιδρύσεώς της. Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις της έρευνας ήταν:

“Οι φιλοζωικοί Σύλλογοι με τις μαζικές στειρώσεις σκύλων που κάνουν συλλαμβάνουν και στειρώνουν μοναδικούς ιδιαίτερους οικότυπους Ελληνικών φυλών, αφαιρώντας πολύτιμο γενετικό υλικό από την τράπεζα της φύσης.

– Ο κίνδυνος εξαφάνισης και των τελευταίων πληθυσμών τους είναι άμεσα υπαρκτός.

– Οι ειδικοί προκειμένου να διαφυλάξουν τους υπάρχοντες ελάχιστους μεμονωμένους πληθυσμούς πρέπει να ενημερώσουν και να υποστηρίξουν την εκτροφή τους, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ζώων και να διασωθούν.

– Πρέπει να δοθούν κίνητρα για την εκτροφή τους και να διδάσκονται στα σχολεία σε μαθήματα οι Ελληνικές φυλές σκύλων και άλλων αγροτικών ζώων, ως παρακαταθήκη εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς”.

Σημειωτέον ότι σύμφωνα με την Ο.Μ.Μ.Α και την Αμάλθεια υπάρχουν εικοσιοκτώ γηγενείς ελληνικές φυλές σκύλων (στην πλειοψηφία τους σκύλοι εργασίας με αρχαιότατη ιστορία) ενώ μόνον έξι από αυτές είναι αναγνωρισμένες από τον Κυνολογικό όμιλο Ελλάδος και εξ αυτών μόνο μία έχει αναγνωριστεί διεθνώς τα τελευταία εξήντα χρόνια! Δύο κυρίως είναι οι λόγοι: πρώτον, οι αριθμοί τους είναι ελάχιστοι, οπότε δεν πληρούν τα κριτήρια διεθνούς αναγνώρισης. Δεύτερον οι περισσότεροι από αυτούς τους σκύλους αναπαράγονται παραδοσιακά από κατοίκους της υπαίθρου για τις ανάγκες τους και τα κουτάβια διανέμονται μεταξύ οικογενειών και φίλων χωρίς χρηματικό αντίτιμο, οπότε δεν υπάρχει οικονομικό συμφέρον για το εμπορικό κύκλωμα να εκμεταλλευθεί αναπαραγωγικά αυτές τις φυλές. Πρόκειται στην συντριπτική πλειοψηφία τους για σκυλιά εργασίας που δεν αναπαράγονται με βασικό γνώμονα την εμφάνισή τους αλλά με λειτουργικά κριτήρια. Είναι σκυλιά του λαού, όχι ράτσες της μόδας όπως οι, κυρίως ξένες, εισαγόμενες φυλές που προορίζονται για τα διαμερίσματα και εκτρέφονται, επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά, με σκοπό τη συμμετοχή σε επιδείξεις σκύλων, ή με μοναδικό καθήκον την συντροφιά των ανθρώπων στο αστικό περιβάλλον.

Οι αυτόχθονες πληθυσμοί ζώων κάθε χώρας είναι η βιολογικά υγιέστερη, ανθεκτικότερη και πολλαπλά ωφελιμότερη κατηγορία κατοικίδιων παγκόσμια, αφού έχουν προέλθει από την αμείλικτη διαδικασία της φυσικής επιλογής και την μακροχρόνια προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου, διαθέτουν επομένως πολύτιμη και ξεχωριστή γονιδιακή σύσταση. Οι γηγενείς ελληνικές φυλές σκύλων μάλιστα υπάρχουν μόνον στην χώρα μας, δεν εκτρέφονται και δεν συναντώνται πουθενά αλλού στον κόσμο. Είναι μοναδικές, άρα εξαρτάται απολύτως και μόνον από εμάς το αν θα συνεχίσουν να υπάρχουν ή όχι. Χωρίς την προστασία της ελληνικής πολιτείας, αν εγκαταλειφθούν αποκλειστικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία και την κερδοσκοπία, η επιβίωση αυτών των κρίσιμα απειλούμενων πληθυσμών είναι αδύνατη: αν δεν εξαιρεθούν θεσμικά από τις υποχρεωτικές στειρώσεις που διενεργούν δήμοι και φιλοζωικά σωματεία, η εξάλειψή τους, μετά από χιλιάδες χρόνια ιστορίας και προσφοράς, είναι αναπόφευκτη και μαθηματικά βέβαια. Θα τους βλέπουμε μόνο στα μουσεία. Ασφαλώς θα συμφωνήσετε ότι δεν συμβαδίζει με το φιλοζωικό αίσθημα και καθήκον κάτι τέτοιο. Ούτε επιτρέπεται να εξαφανιστούν από αδιαφορία μας, μετά από την αδιάκοπη παρουσία τους στο πλευρό μας και τις υπηρεσίες που έχουν προσφέρει και εξακολουθούν να προσφέρουν στον ελληνικό λαό.

Η βιολογική, γενετική, ιστορική, κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική, οικολογική και πολιτισμική αξία των γηγενών σκύλων είναι ανυπολόγιστη. Σε άλλες χώρες με αρχαίο πολιτισμό, οι προαιώνιοι αυτοί σύντροφοι ανακηρύσσονται ζωντανοί εθνικοί θησαυροί και σύμβολα, τιμώνται και προστατεύονται από την πολιτεία. Στην Ελλάδα, αντίθετα, εξοντώνονται συστηματικά. Η διαφύλαξή τους αποτελεί συνταγματικό καθήκον, όπως ακριβώς και η διαφύλαξη των μη έμβιων μνημείων. Πέρα από τις ωφέλειες που προσφέρουν στηνοικονομία, η έμπρακτη μέριμνα της πολιτείας για τους ελληνικούς σκύλους μπορεί να αλλάξει όσο τίποτε άλλο, και συντομότερα από κάθε άλλο μέτρο, τη νοοτροπία των πολιτών αλλά και τη δημόσια εικόνα της χώρας όσον αφορά τα ζώα. Πάρα πολλοί από τους χιλιάδες σκύλους ξένων φυλών που εισάγονται στην Ελλάδα, και μάλιστα από άθλιες φάμπρικες μαζικής παραγωγής και κακοποίησης κουταβιών, υποφέροντας σε μεγάλο ποσοστό από κληρονομικά προβλήματα υγείας και συμπεριφοράς, μπορούν κάλλιστα να αντικατασταθούν με τις υγιέστατες εγχώριες φυλές, εάν αυτές προστατευθούν και γίνουν ευρύτερα γνωστές. Οι υπηρεσίες που προσφέρουν στον ελληνικό λαό, και μάλιστα στις φτωχότερες αγροκτηνοτροφικές περιοχές, είναι αναντικατάστατες από άλλες, ξένες ράτσες.

Η ιστορία τους είναι τεράστια και τεκμηριωμένη σε αρχαία κείμενα, στην λαϊκή παράδοση και την τέχνη. Είναι προφανές ότι όλες οι γηγενείς, ελληνικές φυλές σκύλων (και γάτας), πρέπει επιτέλους να προστατευθούν από την Πολιτεία. Και όμως το νομοσχέδιο δεν κάνει καμία αναφορά στην υποχρέωση αυτή, την οποία η Ελλάδα έχει αναλάβει και μέσω διεθνών συμβάσεων για την προστασία της βιοποικιλότητας και των γενετικών πόρων. Πρέπει να εξαιρούνται από υποχρεωτικές στειρώσεις και όσοι τέτοιοι σκύλοι περισυλλέγονται από Δήμους και σωματεία να γνωστοποιούνται άμεσα στους ειδικευμένους φορείς όπως η Ο.Μ.Μ.Α, ώστε να υιοθετούνται από γνώστες των σκύλων αυτών που ενδιαφέρονται για την προστασία, την διατήρηση και διαιώνισή τους.

Η προστασία αυτών των ζώων επιβάλλεται από το Σύνταγμα (άρθρο 24) και πρέπει επιτέλους η Ελληνική Πολιτεία να πράξει το καθήκον της και να τα υπαγάγει είτε στο Π.Δ. 434 /95 αφού όλα ανεξαιρέτως είναι αγροτικά ζώα με πληθυσμιακά απειλούμενους πληθυσμούς.(όλοι κάτω από τα συστηνόμενα βιώσιμα όρια) είτε σε νέο ειδικό Προεδρικό Διάταγμα. Η θεσμική αναγνώρισή και στήριξή τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες και όχι από ιδιωτικούς φορείς είναι εθνική υποχρέωση.

Πρέπει επομένως, άμεσα, να προστεθεί σχετική τροπολογία στο νομοσχέδιο που να αναγνωρίζει τους αυτόχθονες οικότυπους σκύλων. Πρέπει να συσταθεί επειγόντως, με συνεργασία των συναρμόδιων Υπουργείων, τομέας Κυνοτεχνικής μέριμνας για τις εθνικές φυλές σκύλων. Πρέπει να δοθούν σχετικά κίνητρα και στήριξη, καθώς και να συμπεριληφθούν στην ύλη της δημόσιας εκπαίδευσης. Η Ελληνική Εταιρεία Διατήρησης Αυτοχθόνων Ζώων “Αμάλθεια” και η Ο.Μ.Μ.Α (νομικό πρόσωπο για την προστασία της Αλωπεκίδας και άλλων αυτοχθόνων ειδών σκύλου) ζητούν τη συνδρομή της πολιτείας για την προστασία των απειλούμενων και αριθμητικά ευαίσθητων πληθυσμών τους (οι οποίοι όντες, μηδενός εξαιρουμένου, πολύ κάτω από τα συνιστώμενα ελάχιστα βιώσιμα όρια, είναι και αυτομάτως εντάξιμοι στην κατηγορία των προστατευομένων γηγενών ειδών κατοικίδιων και αγροτικών ζώων). Ζητούν την ένταξή τους στην κατηγορία σκύλων εργασίας και την παροχή οικονομικών ελαφρύνσεων (όπως δωρεάν εμβολιασμούς, ελέγχους υγείας και σήμανση) προς τους διαμένοντες σε ευαίσθητες περιοχές και στους πολίτες των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων που διατηρούν ελληνικές φυλές σκύλων, τουλάχιστον μέχρι αυτές να διαφύγουν τον κίνδυνο εξαφάνισης. Απαραίτητη επίσης είναι η προσθήκη ειδικού Έλληνα επιστήμονα βιολόγου-ζωοτέχνη με ειδίκευση στην πληθυσμιακή γενετική, στην Επιτροπή Παρακολούθησης (άρθρο 39) και στις επιτροπές των Δήμων αρμόδιες για άδειες εκτροφής (τουλάχιστον ένας σε κάθε Περιφέρεια). Τέλος, οφείλει η πολιτεία να επιδοτεί, μέσω και των σχετικών κονδυλίων για την προστασία της βιοποικιλότητας και των γενετικών πόρων που παρέχονται από την ΕΕ, την δειγματοληψία και φύλαξη γενετικού υλικού (DNA) που προβλέπει το άρθρο 13/14. Το γενετικό υλικό αυτό όμως δεν πρέπει απλά να χρησιμεύει για την εξακρίβωση του ατομικού γενετικού αποτυπώματος κάθε σκύλου, αλλά να είναι κατάλληλο για περαιτέρω ανάλυση, ώστε βάσει των δειγμάτων αυτών συγκεντρωτικά να διενεργηθεί φυλογενετική ταυτοποίηση και συγκριτική γονιδιακή μελέτη των πληθυσμών όλων των αυτοχθόνων ελληνικών φυλών σκύλου από εγχώρια εργαστήρια γενετικών μελετών και ειδικούς επιστήμονες, εξακριβώνοντας την ιστορική εξέλιξη των πληθυσμών αυτών και τοποθετώντας επιτέλους τις ελληνικές φυλές στην θέση που τους αξίζει στον παγκόσμιο χάρτη του γονιδιώματος του σκύλου. “

[Από την Ομάδα Μελέτης & Μέριμνας για την Αλωπεκίδα και άλλες αυτόχθονες ελληνικές φυλές (Ο.Μ.Μ.Α ΑΜΚΕ), και επικουρικά με τη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας & Διάσωσης των Αυτοχθόνων Φυλών Αγροτικών και Οικόσιτων Ζώων “Αμάλθεια”]

————————————-